Vier jonge Eindhovense rappers brachten op 18 september een rap uit over vrijheid. Het nummer gaat over hun eigen ervaringen. Maar ook over het verleden van bewoonster Els Bijvelds (83). Tijdens de Tweede Wereldoorlog zat zij als klein meisje in Jappenkampen in Nederland-Indië (nu Indonesië). Ze deelde haar verhaal met de jongens. Daaruit ontstond het rapnummer ‘Vrijheid’, dat gaat over oorlog, vrijheid en hoop.
Els woont nu 35 jaar in een huurwoning in de buurt Vlokhoven. Het is haar thuis. Een thuis dat ze met haar man deelde, totdat hij in 2009 overleed. Els woonde tot haar 12e in Indonesië. Daar maakte ze vreselijke dingen mee tijdens de oorlog. "Dingen die ik als kind niet begreep", zegt Els. "Maar die een diepe indruk achterlieten."
Vluchten
Els was 4 jaar toen ze midden in de nacht werd wakkergemaakt door haar ouders. Ze moesten vluchten, want er waren schietpartijen. "Als je niet snel genoeg weg was, schoten de Japanners je neer." Vanaf dat moment heeft Els in 7 Jappenkampen gezeten. Daar werden burgers tijdens de Japanse bezetting vastgehouden. De Japanse bezetter zag Nederlanders namelijk als vijanden. In die kampen leefde Els elke dag in angst. "Angst is het ergste wat een kind kan overkomen. En niet begrijpen wat er gebeurt en wat je ziet."
Schietpartij in het kamp
Ze maakte een massa-schietpartij mee in het kamp. "Een jongen van 12 heeft me toen gered. Ik lag onder een lichaam en hij heeft me daar onderuit getrokken. Samen zijn we gaan rennen. Ik was toen net 7 jaar. Ik zag als kind veel te veel. Dat heb ik allemaal opgekropt. Ik heb mijn hele leven angstige dromen gehad. Nooit heb ik hulp gehad, omdat ik een meisje was dat niet om hulp vroeg. Pas op mijn 68e ben ik mijn verhaal op gaan schrijven. Ik moest het kwijt."
Kinderen
Els heeft een speciale band met kinderen. In de zorg heeft ze veel kinderen verpleegd en verzorgd. Ze houdt ervan om naar ze te luisteren en ze te helpen. Ook omdat ze als kind zelf zoveel heeft meegemaakt en bang is geweest. "Soms zit er buiten een kind op het stoepje. Dan zie ik dat het verdrietig is en ga ik ernaast zitten. En praat ik met zo’n kind totdat het rustig is."
Kiezen voor het goede
Els wilde graag iets doen voor haar buurt, vooral voor kinderen of jongeren. Ze wil een positieve boodschap overbrengen. Een boodschap van hoop en om hulp durven vragen. "Ondanks dat wat je hebt meegemaakt, kun je altijd kiezen voor het goede in het leven", vertelt ze. WIJeindhoven bracht Els in contact met jongeren van jongerencentrum Pitstop. Aan 4 jongens vertelde ze haar verhaal. "Ik heb ze ook gezegd: niks is zo belangrijk als liefde. Dat heb ik ook van mijn ouders geleerd. Zij zijn zó vaak opnieuw begonnen dat ze niet meer hechtten aan spullen. Alleen maar aan liefde."
Vluchten uit Syrië
Het verhaal van Els werd de basis voor een rap. Hierin delen de 4 jongens ook hun eigen ervaringen en gedachten. Dit doen ze onder de rapnamen Lirical, R’V’A, VBSNicolas, & SlowFlow-MO. Ook de 18-jarige SlowFlow-MO (Mahmoud) heeft een oorlogsverleden. Hij was 10 jaar toen hij met zijn ouders vluchtte uit Syrië. "Een van mijn vrienden is daar neergeschoten", vertelt hij. "‘Gewoon’ in de klas. Soms zit die gebeurtenis weer in mijn hoofd en ben ik een paar dagen ‘down’. Dan praat ik niet veel en ben ik vooral alleen. Daarna stap ik er wel overheen. Maar het raakt me nog steeds enorm. Bam, een kogel, en hij was weg."
Vrijheid vieren
Mahmoud is blij met wat hij heeft. "Ik ben dankbaar voor alles. Voor mijn vrienden, voor de mensen om me heen. Maar het verleden blijft in mijn hoofd zitten. Er zit pijn in mij, die niemand er ooit uit krijgt. Ik ben hier als persoon, maar mijn ziel is nog in Syrië." Bij de rap is ook een clip opgenomen, waarin Els en de jongens te zien zijn. Met deze clip willen ze samen de vrijheid vieren.
Je kunt de rap 'Vrijheid' luisteren en zien op www.pitstop.nl.